Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, dövize endeksli Türk Lirası mevduat sistemine ilişkin ayrıntıları açıkladı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, dövize endeksli TL mevduat ile ilgili yeni düzenlemelerin ayrıntılarını açıkladı. Bankaların gün içinde yeni düzenlemeyle ilgili işlemlere başlayacağı belirtildi. İşte açıklama:
Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan yapılan duyuruda, “Birikimlerini TL mevduat olarak değerlendirenlerin kurlardaki oynaklık karşısında mağdur olmaması için “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat” devreye alındı. Hesaplar 3, 6, 9 ve 12 ay vadelerle açılabilecek. Minimum faiz oranı TCMB Politika Faiz Oranı olarak uygulanacak. Sisteme her banka katılabilecek.” açıklaması yapıldı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Birikimlerini TL mevduat olarak değerlendiren vatandaşlarımızın kurlardaki oynaklık karşısında mağdur olmaması için Sn. Cumhurbaşkanımızın da açıkladığı gibi “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat” ürünü devreye alınmıştır.
Ürün, gerçek kişilerce TL vadeli hesaplar üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranı kıyaslanacak; yüksek olan oran üzerinden hesap nemalandırılacak ve bu mevduat ürününe stopaj uygulanmayacaktır.
Kur farkı hesaplamaları için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası her gün saat 11:00’de USD döviz alış kuru yayınlayacaktır.
Vade sonunda kur değişiminin faiz oranı üzerinde kalması halinde oluşabilecek fark müşteri hesabına TL olarak yansıtılacaktır.
Hesaplar 3, 6, 9 ve 12 ay vadeler ile açılabilecek olup; minimum faiz oranı TCMB Politika Faiz Oranı olarak uygulanacaktır.
Sisteme isteyen her banka katılabilecektir. Vadeden önce hesaptan para çekilmesi durumunda hesap vadesiz hesaba dönüşecek, faiz hakkı ortadan kalkacaktır. Hesabın açıldığı tarihteki TCMB kuru ile hesabın kapatıldığı tarihteki TCMB kurundan düşük olan üzerinden hesap bakiyesi güncellenecektir.
Öte yandan söz konusu ürünün katılım Bankacılığında uygulanması konusunda çalışmalar sürdürülmektedir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur.”
“DAHA ÖNEMLİ BİR DETAY”
Konuyla ilgili CNN Türk canlı yayınında açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Sefer Şener şu ifadeleri kullandı: “Bir defa kur korumalı bir TL vadeli mevduat deniliyor. Kura endeksli değil. Böylece daha önceki uygulanan metottan farklı olduğu görülüyor. Herhangi bir şekilde kurun altında kalırsa TL’nin getirisi bu temin edilecek. Daha önemli bir detay var. Bu ürün gerçek kişilerin TL varlıkları için söz konusudur. Vatandaşlar TL vadeliye geçtiğinde yani şirketler için demiyoruz. Bu 123 milyar dolar tutan toplumdaki bireyleri kapsıyor. Aslında çok net olarak anlatılmıştır.
Türkiye’deki mevduatlara baktığımızda yüzde 93’lük kesim üç ay vadeli mevduatları oluşturuyor. 12 ay vadeliye geçmek eğer 12 ay vadeli hesaba verilen kar payı deyin. İsterseniz faiz deyin. Bunun üzerinde verilecek demektir. Siz 12 aylıkta yatırsanız 9 aylıkta yatırsanız 6 aylık da hesabınıza çevirseniz dövizin üzerinde alacaksınız. Hiçbir şekilde stopaj da alınmayacak. Siz 100 bin liranız için 16 bin lira faiz geliri elde ediyorsanız bunun 3 bin lirasını da devlet stopaja kesiyordu o da kalkmış durumda. Devlet 3 bin liradan vazgeçmekle birlikte kur riskini daha da azaltmış oluyor aslında baktığınızda.
“FARKI DEVLET ÖDEMİŞ OLUYOR”
Banka yüzde 16 taahhüt etmişse zaten yüzde 16’yı alacaksınız eğer kur yüzde 16’nın üzerinde bir getiri sağlamışsa üç ay sonra kurun geldiği nokta bankanın size verdiği yüzde 16’nın üzerine taşınmışsa kur yüzde 20 getirmişse aradaki 4 puanlık farkı devlet size ödemiş oluyor. Böyle de bir avantajı vardır. Stopaj alınıp alınmaması çok önemlidir.
Hazine Bakanlığı’nın açıklamasında görüyoruz. Bütün bankaların buna iştirak edebileceği söylenmiştir. Net olarakta uygulanacak anladığımız kadarıyla. Bu iş nasıl yapılacak mümkün mü? Şeklinde söyleniyordu. Buna da açıklama getirilmiş aslında.
ABD doları yazdığına göre burada çok net olarak dolar endeksi olduğu görülüyor. ABD’nin üç defa faiz artışına gideceği bekleniyor. Burada vatandaş iki şekilde korunmuş oluyor aslında. Doları daha çok değer kazanması muhtemel olarak bir getiriyle TL’yi desteklemiş oluyorsunuz. Her gün saat 11’de Merkez Bankası kur açıklayacak. 3 ay sonra vadeli mevduatınızın günü geldiğinde kur ne kadar ise o kur üzerinden işlem göreceksiniz. Merkez Bankası piyasa ne ise onu açıklayacak. 3 ay sonra açıklanan dolar kuru kaç TL’ye denk geliyorsa siz o kadar gelirden faydalanacaksınız. Paranızı dolarda tutmuş olsanız bile size sağlayacağı getiriyi elde edeceksiniz. Dolarda tutarak şu riskte ortadan kalkıyor. Dolar aşağı doğru geldiğinde faiz yüzde 16 sağlarken dolar üç ayda yüzde 11 arttı diyelim siz direkt yüzde 16 alacağınız için o düşüşten de etkilenmemiş oluyorsunuz.
“VATANDAŞI POZİTİF ETKİLEYEN BİR UNSUR”
Nereden bakarsanız bakın bu vatandaşı pozitif olarak etkileyen bir unsurdur. İlerleyen aşamada göreceğiz tabi bu metin içerisinde açıklanmayan bir noktada var onu da ortaya koymak lazım. Kamuoyunda çok dillendiriliyor nasıl karşılanacağına yönelik olarak Hazine tarafından karşılanması düşünülüyor. Buradaki yüksek ihtimal daima kurdaki artış zaten pozitife döndüğü zaman üç aylık süreçte kurun faizin üzerine çıkması ihtimali olamaz. Yüksek oynaklıkla gelinen noktaya geldi kur. Ekonomik sahiplerle hareket edilmediği için bu hesap neresinden bakarsanız bakın doğru bir hesaptır.”
